در چارچوب برنامه‌های چهل‌وششمین کنفرانس ریاضی ایران نشستی با عنوان بررسی شیوه تدریس ریاضی در مدارس و یادگیری دانش آموزان به همراه آموزش فنون ریاضی با حضور جمعی از دبیران ریاضی یزدی عصر روز پنج شنبه پنجم شهریورماه جاری در دانشگاه یزد برگزار شد.
در این نشست ابتدا دکتر اسمعیل بابلیان عضو هیات علمی دانشگاه خوارزمی با تشکر از برگزارکنندگان این کنفرانس به طرح بحث درباره بخش‌پذیری بر اعداد اول پرداخت و گفت: یکی از موضوعاتی که دانش آموزان از دوره راهنمایی درگیر آن می‌شوند موضوع اعداد اول و بخش‌پذیری بر آن‌هاست که امروزه این کار به آسانی با ماشین‌های حساب و گوشی‌های همراه صورت می پذیرد ولی ما می‌خواهیم که دانش‌آموزان به صورت دستی و با شیوه‌هایی مناسب‌تر به حل مسایل مربوطه بپردازند و درباره چگونگی حل آن بیندیشند.
دکتر مانی رضایی نیز در این نشست به بررسی چگونگی تدریس درس ریاضیات در مقاطع مختلف توسط دبیران پرداخت. وی مبحث خود را با طرح پرسش هایی آغاز کرد که حول محور موضوع بحث بود.
عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی تهران گفت: ما باید بیش از پیش به بررسی این موضوع بپردازیم که واقعا کدامیک می‌تواند شیوه مناسب‌تری برای تدریس ریاضی در مدارس باشد؛ اکتفا به کتاب درسی یا ارایه جزوه معلمان؟؛ اما باید دید که کدامیک اثر مناسب‌تری بر فهم دانش‌آموز دارد. باید دید ویژگی کتاب خوب چه باید باشد که نیاز به جزوه را برطرف کند و یا جزوه خوب باید چه جزوه‌ای باشد که کاستی‌های کتاب را بپوشاند. باید پی برد که اساسا شباهت‌ها و تفاوت‌های جزوه و کتاب در چیست که اهمیت یکی را زیاد و دیگری را کم می کند.
وی تصریح کرد: تغییرات در فعالیت‌های فرهنگی مانند آموزش، آهسته و به تدریج ایجاد می‌شود و روند شکل‌گیری آن‌ها بر مبنای فرآیندهای موجود است. وی افزود: گروهی مهم‌ترین فعالیت فرهنگی بشر را آموزش می‌دانند. جهت‌گیری فعالیت‌های آموزشی در فرآیندی تدریجی شکل می‌گیرد و تغییرات آن نمی‌تواند سریع وتند باشد.
با این همه عوامل متعددی می‌تواند در مسیر تغییرات موثر باشد مانند: برنامه درسی (قصد شده و اجرا شده)، عوامل اجرایی، کتاب‌های درسی و کمک درسی، انواع ارزشیابی‌ها، معلمان، دانش‌آموزان و شرایط اجتماعی.
وی تاکید کرد: اگر امروزه در مسیر آموزش تغییرات و انحراف‌هایی رخ داده، به هیچ عنوان ناگهانی نبوده و اصلاح آن نیز نمی‌تواند ناگهانی صورت گیرد. البته این تغییرات مسیری مثبت و گاه منفی را پشت سر گذاشته ولی در کل، تغییرات شتاب‌زده علمی نیست و باورها بر این است که تغییرات آموزشی شتاب‌زده دوام چندانی نیز نخواهد داشت. رضایی با تشریح نگاشت سوم سند برنامه درسی ملی درباره دورنمای این سند بیان داشت: این چشم‌انداز بسیار زیبا به نظر می‌رسد ولی آن‌چنان که باید در مرحله اجرا مورد توجه نیست.
اهداف یادشده در این سند نیز اهدافی مانند پرورش شهروندانی مستقل و آزاد و ... است ولی آیا ما مسیر را درست طی می‌کنیم؟ آیا محتوای موضوعات مورد تدریس ما راه را به سوی این هدف هموار خواهد کرد؟
دکتر رضایی درخصوص انواع شیوه‌های تدریس ریاضی اظهار کرد: انتخاب روش متاثر از چگونگی نگاه به ریاضیات است. وی گفت: بر مبنای سند، اتکای معلمان به کتاب درسی است و آن‌ها با محور قرار دادن کتاب درسی، روند تدریس و مسیر یاددهی را برنامه‌ریزی می‌کنند اما در عمل به دلیل پیش آمدن برخی مشکلات، معلمان ضمن برعهده گرفتن این مسوولیت به ارایه ی جزوه می‌پردازند که یکی از این مشکلات ارایه بعضی شیوه‌های نامطلوب حل پرسش‌های درسی در کتب است. در ادامه وی با ذکر مثال‌هایی از اشکالات گوناگون علمی، ویرایشی و گرافیکی موجود در برخی کتب ریاضی پایه‌های درسی مختلف اضافه کرد: نه تنها کتب درسی که برخی کتاب‌های کمک آموزشی نیز در این موارد مشکلات عدیده‌ای دارند و با ارایه برخی روش‌های نامناسب یا حتی غلط، دانش‌آموزان را گمراه و دچار ابهام می‌کنند و گاه معلمان با ترغیب دانش‌آموزان به خرید این کتاب‌ها به این مشکل دامن می‌زنند. وی در بخش پایانی سخنانش خاطرنشان کرد: انجمن ریاضی ایران و کارشناسان و مسوولان مربوط باید نسبت به اقدامات انجام شده واکنش مناسب نشان دهند زیرا همین دانش‌آموزان هستند که بعد ها وارد جامعه‌ی علمی کشور می‌شوند و باید از وقوع این اتفاقات جلوگیری به عمل آید که ریشه‌ی بسیاری از این روش‌های نادرست آموزشی تنها ارایه شیوه‌هایی برای گذر از سد سوالات کنکور است که به مشکلات دیگر هم دامن می‌زند و دانش آموز با علم به همین نکات نادرست وارد دانشگاه می‌شود. به گفته وی معلمان به این دلیل به سراغ جزوه می‌روند که احساس می‌کنند جایی که در کتاب، پای در آن می‌نهند محکم نیست اما به همین شکل ممکن است راهکاری که خودمان در جزوه برمی‌گزینیم باتلاقی باشد که مشکلات فراوان‌تری را پدید آورد.
- نویسنده : یزد فردا
- منبع خبر : خبرگزاری فردا
شنبه 23,نوامبر,2024